Kiedy lekarz medycyny sądowej bada rany, musi określić przede wszystkim:
- rozmiar uszkodzeń anatomicznych;
- czas powstania obrażenia;
- zidentyfikować narzędzie jakim ranę zadano;
- określić okoliczności powstania zranienia.

Rany tłuczone
Rany tłuczone - vulnera contusa - mają charakterystyczne otarcia naskórka i zmiażdżenie brzegów. Powstają na skutek urazów zadanych narzędziem tępym lub tępokrawędzistym (np. obuchem siekiery), upadku lub zderzenia z pojazdem mechanicznym. Brzegi ran są nierówne, występują otarcia naskórka i siniaki. Powstają najczęściej w miejscach tzw. wyniosłości kostnych np. na głowie), gdzie skóra jest silnie połączona z podłożem. Charakterystyczne jest występowanie mostków tkankowych.
Jeśli uderzymy narzędziem pod pewnym kątem to możemy spowodować powstanie rany dartej z odwarstwieniem tkanek na jednym brzegu.
Aby określić czy rana tłuczona powstała za życia ofiary szuka się wlewów krwawych w obrębie tkanek lub reakcji zapalnej w ich obrębie (niestety nie wszystkie tkanki wykazują taką reakcję).
Nowymi technikami (na razie eksperymentalnymi) są : badanie aktywności enzymów, stężenia serotoniny i histaminy (podwyższone w ranach przyżyciowych).

Rany cięte i kłute
Rany cięte - vulnera scissa - powstają w wyniku działania narzędzi ostrych i kończystych. Brzegi ran są gładkie, ostre, nieotarte z naskórka. Dno ran ciętych jest równe. Rany takie zazwyczaj leżą w linii prostej i zwykle nie są śmiertelne (jeśli oczywiście nie dochodzi np. do wykrwawienia). Bardzo charakterystyczne są rany cięte obronne - gdy ofiara broni się chwytając za ostrze. Najczęściej powstają na powierzchni dłoni lub przedramion (przy próbie zasłaniania się).


Rany kłute - vulnera icta - to rany powstające na skutek działania narzędzi ostrych, kończystych i spiczastych (sztylety, noże, szydełka, ołówek, widelec itd.) rany te mają ograniczoną powierzchnie wkłucia (otworem wkłucia) i przechodzą w kanał wkłucia, kończący się raną wkłucia (jeśli narzędzie przeszło na wylot). Niekiedy może dojść do nacięcia kości sąsiadującej z kanałem wkłucia. Powstają o wiele częściej w przypadku działań zbrodniczych niż rany tłuczone (mogące być efektem wypadku). Długość rany może być równa, krótsza lub dłuższa nisz p. szerokość ostrza noża - w zależności od napięcia skóry i jej elastyczności. Ciekawym zjawiskiem jest wpływ tzw. linii Langera na wygląd rany kłutej. Są to linie odwzorowujące przebieg włókien elastycznych w skórze właściwej (układają się niemal identycznie u wszystkich ludzi).

W praktyce ich przebieg wykorzystywany jest w chirurgii plastycznej do ukrycia blizn. Rana kłuta prostopadła do tych linii jest rozwarta, równoległa jest cienka i może wyglądać jak rana cięta.


Rany kąsane
Rany kąsane - vulnera morsa - zadawane są zębami, dają więc możliwość identyfikacji uzębienia.

Rany rąbane
Rany rąbane - vulnera caesa - powstają w wyniku użycia narzędzi ostrokrawędzistych (siekiera, tasak, szabla, także wynik dostania się w śrubę łodzi). Zwykle są to rany bardzo głębokie, dochodzące do mięśni i kości. Jeśli dochodzą do kości, mogą pozostawić charakterystyczne i indywidualne zarysowania, które pozwalają na indywidualną identyfikacje narzędzia.

Samobójstwo czy morderstwo?
Bardzo ważnym etapem badania urazów jest określenie, czy powstały na skutek samouszkodzenia, czy też zostały zadane "ręką obcą". Pewne cechy ran mogą pomóc rozstrzygnąć ten problem:

Rany cięte na dłoniowej powierzchni palców i ręki to tzw. obrażenia obronne powstające w czasie chwytania za ostrze, nie występują one nigdy u samobójców. Także głęboka rana szyi aż do kręgosłupa może (ale nie musi) sugerować atak od tyłu. Samobójcze rany cięte występują zazwyczaj (ale nie tylko) na szyi, przegubach łokciowych i nadgarstkach. Typowa rana zadana ręką własną (u osób praworęcznych) umiejscowiona jest po lewej stronie szyi i przebiega lekko skośnie ku dołowi strony prawej. Po stronie prawej jest zazwyczaj lekko płytsza. Brzegi rany są równe. Występują tzw. nacięcia próbne. Odzież zaplamiona jest przeważnie na przedniej powierzchni tułowia poniżej rany (większość samobójstw popełniane jest na siedząco). Rany zadane przez obcą osobę są zazwyczaj pojedyncze (bez nacięć próbnych) i przebiegają poziomo. Głębokość rany jest prawie równa na całym jej przebiegu. Odzież poplamiona jest bardziej na bokach, czasem spotyka się nacięcia na kołnierzyku. Rany na nadgarstkach u samobójców są głębsze na kończynie lewej, wielokrotne i ułożone równolegle.

Rany kłute w przypadku samobójstwa spotyka się najczęściej w okolicach serca. Raczej nie spotka się samobójców, którzy pchnięcie zadają przez warstwę odzieży. Dokładne celowanie powoduje, ze rzadko dochodzi do uszkodzenia żeber i kości. Jeśli występują uszkodzenia kości i przebicie licznych warstw odzieży, wtedy można raczej wykluczyć samobójstwo. Oczywiście stałym elementem jest sprawdzenie, czy występują nacięcia próbne.

Rany rąbane sporadycznie są wynikiem samobójstwa (choć zdarzają się u osób chorych psychicznie). Jeśli już, to umiejscowione są zwykle na głowie i charakteryzują się równoległym przebiegiem w stosunku do siebie.


Urazy bokserskie
Osoby zawodowo uprawiające boks, a także w mniejszym stopniu amatorzy trenujący tę dziedzinę sportu doznają wielokrotnie urazów zadanych "narzędziem " którym jest ludzka ręka. Spowodowało to wytworzenie się syndromu nazwanego "punch-drunk-syndrome" i objawiającego się osłabieniem pamięci, niewyraźną mową, demencją, charakterystycznym chodem, oraz wyglądem twarzy klasycznym dla osób chorujących na zespół Parkinsona.


Artykuł pochodzi ze strony zewcthulhu.innyswiat.pl